Przejdź do głównej zawartości

Był rok 1828 powstała parafia ewangelicka w Rawie Mazowieckiej - centrum duchowe przybyszy

Minęło około dwudziestu lat od przybycia pierwszych osadników niemieckich i założeniu pierwszych kolonii w Królestwie Polskim. Zaczęły powstawać kolejne wsie ewangelickie. W 1820r. została założona osada przemysłowa, dziś bardziej znana jako miasto Łódź. W 1833r obok prężnego ośrodka przemysłowego jakim są Wiskitki(kto pamięta jej świetność?), powstaje osada fabrykancka Francuza Philippe de Girard. Dziś znana bardziej jako Żyrardów. Niewielu dziś pamięta, że wspaniałość Żyrardowa budowali dużej mierze osadnicy czescy.

A tym czasem do nas również zaczęli napływać kolejni osadnicy. Przybyli między innymi do Raducza, Frampola, Brzozowa. W naturalny sposób zrodziła się potrzeba wzajemnego poznawania się. Postała potrzeba organizacji własnej parafii ewangelickiej. W naturalny sposób wybór padł na Rawę Mazowiecką. Ona stała się centrum duchowym przybyszy.

Dlaczego Rawa Mazowiecka, a nie Skierniewice? - zapytacie

Wówczas Rawa Maz była siedzibą powiatu Rawskiego, była miastem dużo większym i bardziej znaczącym od Skierniewic,  które zaczęły zyskiwać na znaczeniu dopiero po wybudowaniu Kolei Żelaznej Warszawsko - Wiedeńskiej. Roboty pierwszego odcinka rozpoczęły się 1840r. Tory do Skierniewic doprowadzono pięć lat później.

W Rawie Mazowieckiej natomiast zamieszkali już niemieccy tkacze. Burmistrzem miasta był również ewangelik.
Ewangelicy z Rawy Mazowieckiej i okolic (314 rodzin)  w tym z Franciszkan, Strobowa, ale również Franopola i Raducza złożyli się na wykup byłego kościoła zakonu Benedyktynów (kościół św Ducha, koszt 1200 zł)  Za kwotę 24000 zł wyremontowali go i powołali do życia własną parafię.

Jak prężnie działali w środowisku lokalnym ewangelicy, niech zaświadczy statystyka. Ze spisu powszechnego 1925r  wokół Rawy Maz powołano do życia 18 szkół ewangelickich, do których uczestniczyło 540 dzieci. Do parafii należało około 3000 wiernych.

Jedna ze szkół ewangelickich funkcjonowała, według różnych źródeł we Franciszkanach (bardziej prawdopodobne)  lub Trzciannie, jak podają źródła niemieckie. Przetrwała jeszcze do czasów powojennych.  Z czasem zaczęli do niej uczęszczać również katolickie dzieci.




Źródła:
Spis Powszechny 1925
luteranie.pl
historia parafii ewangelicko-augsburskiej w Rawie Mazowieckiej
mitelpolen.de
Alegata Rawa Mazowiecka



Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Działalność Armii Krajowej na terenach dzisiejszej gminy Nowy Kawęczyn, ze szczególnym uwzględnieniem okolic Trzcianny.

  Dzień Patrona Szkoły Podstawowej w Trzciannie,   14.02.2024     Działalność Armii Krajowej   na terenach dzisiejszej gminy Nowy Kawęczyn, ze szczególnym uwzględnieniem okolic Trzcianny.   GMINA DOLECK W STRUKTURZE ARMII KRAJOWEJ OBOWODU SROKA Po reorganizacji w Związku Walki Zbrojnej (ZWZ), w końcu 1941r. obszar warszawski został podzielony na okręgi i podokręgi. Podokręg składał się z obwodów. Obwód skierniewicki otrzymał kryptonim (nazwa używana dla ukrycia prawdziwego znaczenia) SROKA Obwód „Stroka” został podzielony na 3 rejony: Rejon I – Skierniewice, część gminy Dębowa Góra, Skierniewka Rejon II – gm. Doleck(dziś Nowy Kawęczyn) gm. Korabiewice, gm. Grzymkowice Rejon III – gm. Głuchów, gm. Słupia, część gm. Dębowa Góra i Skierniewka Komendantem (dowódcą) Rejonu II był major   Wiktor Janiszewski pseudonim „Dębicz”, a zastępcą Feliks Waszczykowski pseudonim „Wrzos” Od lipca 1943 Wiktor Janiszewski został dowódcą całego Obwodu SROKA. W tym czasie zmieniły

Lipiec 1944 Umocnienia znad Rawki

W lipcu 1944 zamiast żniw Niemcy zaczęli na masową skalę organizować budowę umocnień.  Od tego czasu gmina Nowy Kawęczyn przeorana została pozycjami strzeleckimi, przeciwczołgowymi i bunkrami. W sumie po wojnie oszacowano, że powstało 46 km rowów przeciwczołgowych i 17 km pozycji strzeleckich. Ciągnęły się od Kurzeszyna, Nowego Dwory, Starej Rawy po Suliszew i Kamion. To była więc dramatyczna inicjatywa logistyczna w przededniu końca II wojny światowej. Do ich kopania powołano 4 obozy pracy przymusowej. Zorganizowane one zostały w Nowym Dworze, Starej Rawie, Kamionie i Suliszewie. Według dokumentów powojennych, w każdym z nich do 1945r przebywało ok. 6000 osób. Do przymusowej pracy przy ich kopaniu, a także budowy umocnień i bunkrów kierowani byli przede wszystkim ludzie z okolicznych wsi. Średni czas pracy przy kopaniu okopów wynosił 180 dni/osoba. Niejednokrotnie kopało kilka osób z gospodarstwa, po 20-40 osób  ze wsi. Szkody zostały spisane już maju 1945r. przez spe

Wydarzenie: Zrzut broni na polach Kurzeszyna – zrzutowisko „Jajo”

  Wydarzenie: Zrzut broni na polach Kurzeszyna – zrzutowisko „Jajo” Miejsce: Kurzeszyn/Nowy Dwór/Wołucza/Raducz data: 24/25 marca 1943 kontekst historyczny: II wojna światowa   24 marca 2023 przypada 80 rocznica dokonania udanego zrzutu materiałowego na zrzutowisko o kryptonimie „Jajo”. Dziś to teren dwóch gmin, dwóch powiatów, ale kiedyś to był teren działalności oddziału POZ – Polskiej Organizacji Zbrojnej, która szybko znalazła się pod parasolem Armii Krajowej. Odziałem dowodził 28 letni Marian Gajdowicza ps. Wicek   z Raducza. Grupy tworzące jego odział powstawały   od 1940r. Działały w Raduczu, Budkach Raduckich, Studzianku, Gołyniu, Chszczonowicach, Nowym Dworze, Kurzeszynie, Wołuczy. Karol Zwierzchowski pisał „ Gajdowicz był świetnym organizatorem. Wzbudzał zaufanie i szybko nawiązywał przyjacielskie stosunki” Ta historię podzieliliśmy   ma dwie części: ZRZUT i ARESZTOWANIA. Dziś przedstawimy pierwszą część, czyli ZRZUT   POCZĄTEK Zrzuty:   ludzi w tym p