23 stycznia 1941 Miasto opustoszało

Przed wojnie mieszkańcy żydowskiego wyznania stanowili 44% ogółu mieszkańców  Skierniewic. To ta dana dopiero pozwoli Wam wyobrazić sobie świadkami czego byli nasi dziadkowie, a o historii której pewnie nie słyszeliście.  A piszę o likwidacji getta i pędzeniu jego mieszkańców do Rawy Mazowieckej.

Pędzono dzisiejszą drogą 707 blisko pięć tyś ludzi.
Obok zamieszczam zdjęcie pomnika, który mijaliście wielokrotnie, a którego pewnie nie zauważacie. Jadąc do Skierniewic tuż za lasem po prawej stronie. Zwolnijcie i się zadumajcie. Ilu zginęło? Czy komuś udało się uciec? 

...

W październiku 1940 r. Niemcy rozpoczęli tworzyć w Skierniewicach getto, którego granice wyznaczała południowa część Rynku oraz ulice: Rawska, Stanisławska, Stryjowska, Piotrkowska, Barania, Poprzeczna, Krótka i Floriana. (Dzisiaj Okrzei, Mireckiego, św. Stanisława i 1-go Maja.) Umieszczono w nim 6900 osób pochodzenia żydowskiego ze Skierniewic oraz przesiedleńców z innych miast, między innymi z Łodzi, Zgierza, Włocławka, Brzezin i Aleksandrowa Łódzkiego. Prace nad uszczelnieniem i zamknięciem getta zakończono w grudniu 1940 roku. Zostało ono ogrodzone murem i płotem.

Niemiec Schultz przezywany „Krwawym Szmulem”, bo każdego napotkanego Żyda nazywał „szmulem”, bił i znęcał się z zapamiętaniem. Jak pisze w swoim artykule Aneta Kapelusz: "Pewnego dnia z obstawionego przez żołnierzy Wermachtu getta, Niemcy wyprowadzili 40 młodych mężczyzn. Przy tym wiele żydowskich rodzin zostało pobitych. Nieznany jest los uprowadzonych. Likwidacja getta nastąpiła zimą 1941 roku. Wyjeżdżano furmankami, biedni wędrowali z tobołkami pieszo. Kolumna pieszych i furmanek udała się w kierunku Rawy Maz. w asyście policjantów i żandarmów. Jednym z ostatnich mieszkańców getta był radny Ezriel Kuczyński. Zabrał ze sobą chorych i pozbawionych opieki. Miasto opustoszało."
 
Getto zostało ostatecznie zlikwidowane prawdopodobnie na przełomie marca i kwietnia 1941 roku. Mieszkańcy Skierniewic zostali deportowani przez Rawę Mazowiecką do Warszawy, skąd później trafili do nazistowskiego obozu zagłady w Treblince.

Pomnik przy drodze 707 wyjazd ze Skierniewic przed lasem

Źródła:

Więzi: Krótka historia Żydów

Artykuł Anety Kapelusz: http://www.skierniewice24.pl/index.php/poznaj/item/66-zydzi-skierniewiccy

https://sztetl.org.pl/pl/miejscowosci/s/523-skierniewice/116-miejsca-martyrologii/50683-getto-w-skierniewicach

http://docplayer.pl/11325629-Zydzi-w-skierniewicach-1-pamiatki-po-skierniewickich-zydach.html

Artykuł z ITS https://www.tygodnikits.pl/wydanie/a/bylo-ich-wielu-o-zydach-w-skierniewicach,9845590